Tại sao marketing hiện đại lại có 4Ps?

Marketing là cách thức mà chúng ta kinh doanh. Con người và xã hội phát triển nên cách thức kinh doanh của chúng ta cũng phát triển theo các thời kỳ. Trước khi có học thuyết marketing hiện đại xuất hiện thì giới doanh chủ đã có rất nhiều quan điểm kinh doanh khác nhau ở mỗi thời kỳ.

Quan điểm sản xuất
Quan điểm sản xuất khẳng định người tiêu dùng sẽ ưa thích những sản phẩm được bán rộng rãi với giá bán thấp. Các doanh nghiệp theo quan điểm này phải tập trung vào nâng cao hiệu quả sản xuất.

Quan điểm sản phẩm
Quan điểm sản phẩm khẳng định rằng người tiêu dùng sẽ ưa thích những sản phẩm có chất lượng cao nhất, có nhiều tính năng hay công dụng. Lãnh đạo tin tưởng theo quan điểm này phải tập trung vào việc tạo ra những sản phẩm thượng hạng và thường xuyên cải tiến chúng.

Quan điểm bán hàng
Quan điểm bán hàng khẳng định rằng bên trong người tiêu dùng có tính ì và nhiều yếu tố cản trở. Nếu cứ để yên, thì họ sẽ không mua hoặc không mua nhiều sản phẩm của công ty. Vì vậy tổ chức theo quan điểm bán hàng phải có nhiều nỗ lực tác động kích thích vào người tiêu dùng để bán được nhiều sản phẩm hơn.

Cùng với sự phát triển của công nghệ như truyền hình, truyền thanh và đặc biệt là internet sau này các doanh nghiệp biết tận dụng công nghệ trong khâu quảng bá sản phẩm sẽ là người chiếm được lợi thế trong bán hàng.

Vì thế mà sau này khi nghiên cứu ông Philip Kotler đã tìm ra quy luật nhằm có được lợi thế trong cạnh tranh bằng mô hình Marketing-Mix. Hiểu một cách đơn giản là môi trường kinh doanh cạnh tranh ngày một gay gắt cần thực hiện hỗn hợp các hoạt động quản trị Sản phẩm – Giá cả – Phân phối  – Xúc tiến hỗn hợp để tạo ra lợi thế nhiều hơn cho tổ chức. Người ta thường gọi marketing-mix là 4Ps vì đó là viết tắt của 4 bốn chữ Product – Sản phẩm, Price – Giá cả, Place – Kênh phân phối, Promotion – Xúc tiến hỗn hợp.

Chúng ta nhận ra ở thời kỳ mà chưa có máy móc, sản xuất còn thủ công, năng suất sản xuất thấp. Cầu nhiều hơn Cung nên cứ ai sản xuất ra được sản phẩm sẽ chiến thắng. Tổ chức nào sản xuất được với sản lượng cao giá thành thấp sẽ là tổ chức chiến thắng trên thị trường. Sau khi đã tạo ra được sản phẩm thì trong xã hội có nhiều tầng lớp, tầng lớp giàu có sẽ có yêu cầu về sản phẩm đó ở mức độ cao hơn nên quan điểm sản phẩm đã là người chiến thắng ở phân khúc cao cấp này. Rồi khi máy móc được đưa vào sản xuất, năng suất sản xuất tăng cao, có nhiều tổ chức cùng tham gia sản xuất cạnh tranh lẫn nhau, khách hàng có nhiều lựa chọn hơn vì thế tổ chức cần tác động tích cực hơn để có thể bán được nhiều sản phẩm hơn đây chính là giai đoạn chiến thắng dành cho những tổ chức tin theo quan điểm bán hàng.

Doanh nghiệp vừa hoặc lớn có đủ tiềm lực có thể thực hiện marketing-mix một cách đầy đủ tới 7Ps. Với doanh nghiệp nhỏ hoặc cực nhỏ thì nguồn lực có hạn phải lựa chọn việc gì quan trọng hơn làm trước. Ví dụ doanh nghiệp siêu nhỏ cần tập trung để bán được hàng càng sớm càng tốt. Xây dựng thương hiệu hay nghiên cứu phát triển sản phẩm mới đột phá là điều quá xa xỉ với các doanh nghiệp dạng này. Tập trung bán hàng, chăm sóc khác hàng chu đáo, làm hài lòng tập khách hàng nhỏ của mình đấy cũng chính là xây dựng thương hiệu một cách bền vững từng bước phù hợp với nguồn lực bản thân.

Mỗi ngành nghề đòi hỏi các yếu tố lợi thế cạnh tranh khau nhau, mỗi quy mô tổ tức lại có tiềm lực khác nhau. Vì thế việc áp dụng 4Ps, 5Ps hay 7Ps phải tùy thuộc bài toán cụ thể của từng doanh nghiệp.

Hà Nội, ngày 06 tháng 12 năm 2021

Trần Mạnh Hùng